Đối với mỗi dự án, nhà đầu tư, doanh nghiệp luôn cần tìm cho mình một đội thi công xây dựng công trình. Đây cũng là thời điểm các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ thi công công trình được tìm đến. Vậy thi công xây dựng công trình là gì? Điều kiện để kinh doanh dịch vụ thi công xây dựng công trình bao gồm những gì? Hoà Bình sẽ giải đáp cho độc giả ngay trong bài viết dưới đây!

1. Thi công xây dựng công trình là gì?

Hình ảnh một công trình đang được thi công

Căn cứ  vào Điều 3 Luật Xây dựng 2014, thi công xây dựng công trình là hoạt động bao gồm xây dựng và lắp đặt thiết bị đối với công trình xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, di dời, tu bổ, phục hồi; phá dỡ công trình; bảo hành, bảo trì công trình xây dựng.

2. Điều kiện kinh doanh dịch vụ thi công xây dựng công trình

Sau khi tìm hiểu khái niệm thi công xây dựng công trình là gì, bạn sẽ cần tìm hiểu điều kiện kinh doanh dịch vụ thi công xây dựng công trình nếu muốn tổ chức kinh doanh loại hình này.

Đủ năng lực thi công xây dựng công trình tương ứng với loại, cấp công trình xây dựng

Việc tổ chức dịch vụ thi công xây dựng công trình phải đáp ứng các điều kiện tương ứng với hạng năng lực như sau: 

Hạng I:

• Cá nhân phụ trách thi công lĩnh vực chuyên môn có trình độ đại học hoặc cao đẳng nghề phù hợp với công việc đảm nhận. Thời gian công tác ít nhất 03 năm đối với trình độ đại học; 05 năm đối với trình độ cao đẳng nghề;

• Cá nhân đảm nhận chức danh chỉ huy trưởng công trường phải đủ điều kiện là chỉ huy trưởng công trường hạng I phù hợp với lĩnh vực chuyên môn đảm nhận. Được làm chỉ huy trưởng công trường đối với tất cả các công trình cùng loại với công trình được ghi trong chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng. Hoặc cùng loại với công trình đã làm chỉ huy trưởng công trường.

• Công nhân kỹ thuật thực hiện các công việc có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ phù hợp với nội dung đăng ký cấp chứng chỉ năng lực.

• Có khả năng huy động đủ số lượng máy móc, thiết bị chủ yếu đáp ứng yêu cầu thi công xây dựng các công trình

• Đã trực tiếp thi công công việc thuộc hạng mục công trình chính liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ của ít nhất 01 công trình từ cấp I trở lên; hoặc 02 công trình từ cấp II trở lên cùng loại.

Muốn kinh doanh dịch vụ thi công công trình xây dựng phải đáp ứng khá nhiều điều kiện

Hạng II:

• Cá nhân phụ trách thi công lĩnh vực chuyên môn có trình độ đại học hoặc cao đẳng nghề phù hợp với công việc đảm nhận. Thời gian công tác ít nhất 01 năm đối với trình độ đại học; 03 năm đối với trình độ cao đẳng nghề.

• Cá nhân đảm nhận chức danh chỉ huy trưởng công trường phải đủ điều kiện là chỉ huy trưởng công trường từ hạng II trở lên phù hợp với lĩnh vực chuyên môn đảm nhận. Được làm chỉ huy trưởng công trường đối với công trình từ cấp II trở xuống cùng loại với công trình được ghi trong chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng. Hoặc cùng loại với công trình đã làm chỉ huy trưởng công trường.

• Công nhân kỹ thuật thực hiện các công việc thi công có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ 

• Có khả năng huy động đủ số lượng máy móc, thiết bị chủ yếu đáp ứng yêu cầu thi công xây dựng các công trình.

• Đã trực tiếp thi công công việc thuộc hạng mục công trình chính liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ của ít nhất 01 công trình từ cấp II trở lên; hoặc 02 công trình từ cấp III trở lên cùng loại.

Hạng III:

• Cá nhân phụ trách thi công lĩnh vực chuyên môn có trình độ đại học hoặc cao đẳng nghề phù hợp với công việc đảm nhận.

• Cá nhân đảm nhận chức danh chỉ huy trưởng công trường phải đủ điều kiện là chỉ huy trưởng công trường từ hạng III trở lên phù hợp với lĩnh vực chuyên môn đảm nhận. Được làm chỉ huy trưởng công trường đối với công trình cấp III, cấp IV cùng loại với công trình được ghi trong chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng. Hoặc cùng loại với công trình đã tham gia thi công xây dựng.

• Công nhân kỹ thuật phụ trách các công việc thi công có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ.

• Có khả năng huy động đủ số lượng máy móc, thiết bị chủ yếu đáp ứng yêu cầu thi công xây dựng công trình.

Phạm vi hoạt động

• Hạng I: Được thi công xây dựng tất cả các cấp công trình cùng loại

• Hạng II: Được thi công xây dựng công trình từ cấp II trở xuống cùng loại

• Hạng III: Được thi công xây dựng công trình từ cấp III trở xuống cùng loại. 

Đầy đủ thiết bị thi công đáp ứng yêu cầu về an toàn và chất lượng xây dựng công trình

 

Các thiết bị phải phù hợp đảm bảo an toàn và chất lượng xây dựng công trình. 

Đơn vị kinh doanh dịch vụ thi công xây dựng công trình cần đáp ứng đầy đủ điều kiện về trang thiết bị thực hiện thi công xây dựng công trình. Đồng thời phải các thiết bị này phù hợp đảm bảo an toàn và chất lượng xây dựng công trình. Đây cũng là một trong những điều kiện để kinh doanh dịch vụ thi công xây dựng công trình.

*** Căn cứ pháp lý ***

• Luật Xây dựng 2020

• Nghị định 10/2021/NĐ-CP

• Nghị định 15/2021/NĐ-CP

Hầu hết tất cả các dự án thi công xây dựng nhà có thể được phân loại rộng rãi thành một trong ba loại dự án:

• Tòa nhà và nhà ở

• Công trình công cộng

• Cấu trúc kiểu công nghiệp

Trong mỗi loại công trình này, có rất nhiều hạng mục phụ. Ví dụ, các tòa nhà bao gồm cả nhà dân dụng và nhà chọc trời thương mại. Dự án xây dựng có thể liên quan đến việc cải tạo các tòa nhà hiện có hoặc xây dựng từ đầu. 

Các công trình công cộng liên quan đến đường bộ, đường sắt, hệ thống phân phối và lọc nước và nước thải, đập và cầu. Cuối cùng, các dự án công nghiệp bao gồm nhà máy lọc dầu, đường ống, tiện ích điện, nhà máy sản xuất và cơ sở hạ tầng viễn thông.

Một dự án xây dựng thường bắt đầu với một giai đoạn khái niệm. Trong giai đoạn này, ý tưởng về những gì bạn muốn xây dựng sẽ xuất hiện cùng nhau. Tiếp theo là giai đoạn thiết kế . 

Giai đoạn thiết kế kiến trúc, thiết kế nội thất bao gồm nhiều nhóm cá nhân khác nhau, mỗi người có chuyên môn cụ thể, những người đưa ra các thông số kỹ thuật và bản thiết kế cho dự án. Nhóm thiết kế cũng sẽ quyết định về vật liệu cần thiết, tiến độ dự án và chi phí vật liệu.

Các giai đoạn thi công xây dựng đến tiếp theo và liên quan đến thiết bị, vật liệu xây dựng, và các nhà thầu. Với các địa điểm lớn hơn, máy móc hạng nặng sẽ được sử dụng.

Các thiết bị phổ biến trên công trường bao gồm dụng cụ cầm tay (như xẻng, búa và cưa) và dụng cụ điện (như máy khoan, mỏ hàn và súng bắn đinh). Máy móc hạng nặng có thể bao gồm cần cẩu, thiết bị di chuyển trên đất như máy ủi và máy xúc, máy trộn xi măng, cũng như xe tải và xe cẩu để vận chuyển vật liệu.

Vật liệu cần thiết cũng là một khía cạnh quan trọng của việc xây dựng và sẽ phụ thuộc vào loại dự án bạn đang thực hiện. Vật liệu có thể bao gồm từ cát, sỏi, xi măng, gỗ và thép đến nhựa đường, đường ống, khối bê tông,... 

Phần cuối cùng của câu đố là các nhà thầu. Nhà thầu là những chuyên gia có năng lực lao động, thiết bị, vật liệu và chuyên môn cần thiết cho một công việc nhất định. Ví dụ có thể là một nhà thầu lợp mái hoặc một nhà thầu chuyên về hệ thống sưởi và điều hòa không khí.

Sau khi thi công xây dựng xong một dự án sẽ chuyển sang giai đoạn vận hành, sau đó là giai đoạn vận hành và bảo trì (hay giai đoạn O&M). Trong giai đoạn chạy thử , các thiết bị cơ điện được chạy thử trước khi đi vào vận hành toàn bộ. 

Các O & M giai đoạn là giai đoạn mà bạn chắc chắn rằng khái niệm ban đầu của bạn có tốt, chu kỳ cuộc sống ổn định. Giai đoạn này đảm bảo rằng dự án được vận hành đúng với mục đích sử dụng và nó được duy trì thường xuyên.

Giai đoạn cuối cùng liên quan đến xây dựng được gọi là giai đoạn ngừng hoạt động. Đây là thời điểm dự án ngừng hoạt động và có thể liên quan đến công việc phá dỡ. Ngoài ra, sau này còn có thêm quá trình thi công cải tạo nhà.

Dựa theo các tiêu chí khác nhau sẽ có nhiều cách phân loại móng khác nhau:

• Theo vật liệu làm móng: móng gạch đá, móng bê tông, bê tông cốt thép.
• Theo đặc điểm làm việc của móng: đối với móng nông, có thể phân chia thành móng cứng, móng mềm; đối với móng cọc, phân chia thành móng cọc đài cao, đài thấp.
• Theo công nghệ thi công móng: móng lắp ghép, móng đổ tại chỗ, móng bán lắp ghép.
• Hiện nay, đa số các đơn vị xây dựng dựa theo tiêu chí chiều sâu đặt móng, chia thành: móng nông và móng sâu.

* Giải phóng mặt bằng trước khi thi công

Móng nông

Móng nông là 1 trong các loại móng nhà khá phổ biến ở Việt Nam, thường được sử dụng cho các công trình có quy mô vừa và nhỏ. Móng nông tận dụng khả năng làm việc của các lớp đất phía trên cùng. Hay nói cách khác, khả năng ổn định về sức chịu tải và biến dạng của lớp đất này quyết định tới sự ổn định của công trình.

• Theo hình dạng Móng nông gồm các loại: móng đơn, móng kết hợp, móng băng, móng bè, móng hộp…

* Các loại móng nông thông dụng

• Theo đặc điểm làm việc của móng. Dựa theo đặc điểm làm việc của móng, gồm móng cứng, móng mềm.

* Đặc điểm cơ bản của móng mềm và móng cứng

Móng sâu

Móng sâu thường dùng là móng cọc, được sử dụng khi phương án móng nông không đáp ứng được về mặt kỹ thuật, đất yếu. Phân loại theo phương pháp thi công gồm có cọc khoan nhồi ( Cọc thi công ở công trường) và cọc đúc sẵn ( bao gồm cọc ép và cọc đóng).

* Móng cọc ép

* Móng cọc khoan nhồi

– Đặc điểm của móng đơn

Móng đơn thường được làm dưới cột nhà, tháp nước, trụ điện, trụ cầu nhỏ… Móng có thể dưới cột gỗ, cột gạch đá hoặc bê tông cốt thép.

Móng đơn có thể là móng cứng, móng mềm hoặc móng kết hợp. Trong các loại móng nhà dân dụng thì móng đơn có chi phí xây dựng tiết kiệm nhất. Và đây là loại móng nhà thường dùng khi xây dựng nhà nhỏ lẻ.

* Móng đơn ngoài công trình thực tế

– Đặc điểm của móng kết hợp dưới hai cột

Móng kết hợp được cấu tạo dưới hai cột. Sử dụng khi móng đơn dưới cột có kích thước lớn, các móng có thể chồng lên nhau như các cột ở hàng lang hoặc những vị trí có lưới cột gần nhau. Tùy theo đặc điểm của tải trọng và khoảng cách giữa các cột, móng có thể chịu nén hoặc đồng thời chịu uốn.

– Đặc điểm của móng băng

Khi móng đơn dưới cột hoặc móng kết hợp có kích thước lớn, có thể sử dụng phương án móng băng. Móng băng thường được làm dưới tường nhà, dưới dãy cột (thường là từ ba cột trở lên), dưới tường chắn. Khi móng băng dưới dãy cột theo một phương không đảm bảo điều kiện biến dạng hoặc chưa đủ sức chịu tải thì làm móng băng theo hai phương, móng này còn gọi là móng băng giao thoa. Móng băng có ưu điểm là giảm bớt sự lún không đều, tăng độ cứng của công trình đặc biệt là móng băng giao thoa. Các loại móng băng trong xây dựng nhà có thể là móng cứng, móng mềm hoặc móng kết hợp.

* Móng băng ngoài công trình thực tế

– Đặc điểm và cấu tạo của móng bè

Là móng bê tông cốt thép đổ liền khối dưới toàn bộ công trình hoặc dưới đơn nguyên. Móng bè được được dùng ở những nơi nền đất yếu. Móng bè còn được sử dụng phổ biến ở những công trình xây dựng nhà cao tầng có kết cấu chịu lực cao. Nếu công trình xây dựng có tầng hầm, kho bãi thì lựa chọn móng bè là giải pháp thích hợp nhất.

– Đặc điểm của móng cọc

Móng cọc là một trong các loại móng nhà được sử dụng khi nền đất dưới đáy móng quá yếu, không đủ sức tiếp thu tải trọng công trình. Lúc này cọc sẽ truyền tải trọng từ đáy móng xuống các lớp đất tốt hơn ở bên dưới. Móng cọc là một trong những loại móng được sử dụng rất rộng rãi do có nhiều ưu điểm so với những loại móng khác như: khả năng chịu tải cao; tiết kiệm vật liệu xây dựng; giảm khối lượng thi công công tác đất, có thể áp dụng cơ giới và các công nghệ tiên tiến để thi công…

* Thi công móng cọc ngoài công trình thực tế

Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng không phải trong trường hợp nào dùng móng cọc cũng mang lại hiệu quả tốt, mà ngược lại có khi ứng dụng không đúng chỗ có thể gây ra lãng phí và nguy hiểm đối với công trình (trường hợp lớp đất bên trên là tốt, khi đóng cọc sẽ phá vỡ kết cấu của lớp đất này và phát sinh biến dạng phụ cho lớp đất bên dưới; hoặc trường hợp lớp đất yếu có chiều dày lớn mà bên dưới không có lớp đất chịu lực tốt…)